Mặc dù thuế thu nhập cá nhân chưa mang lại nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước, nhưng xét trên phương diện công bằng xã hội và quản lý của nhà nước thì thuế thu nhập cá nhân đóng vai trò rất quan trọng. Khi tính thuế TNCN, kế toán cần lưu ý đối với các khoản giảm trừ và người phụ thuộc. Bên cạnh những thông tin đã chia sẻ về vấn đề kê khai thuế tại doanh nghiệp, về mẫu biên bản hủy hóa đơn điện tử, về hình thức thanh toán trên hóa đơn,… bài viết này sẽ nêu rõ hồ sơ chứng minh người phụ thuộc phục vụ cho việc tính thuế TNCN.
Hồ sơ chứng minh người phụ thuộc để căn cứ tính thuế TNCN gồm có:
1. Con dưới 18 tuổi: Bản chụp Giấy khai sinh và bản chụp Chứng minh nhân dân (nếu có).
2. Con từ 18 tuổi trở lên bị khuyết tật, không có khả năng lao động: Bản chụp Giấy khai sinh và bản chụp Chứng minh nhân dân (nếu có); theo quy định của pháp luật về người khuyết tật thì cần bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật.
3. Con đang theo học tại các bậc học: Bản chụp Giấy khai sinh; bản chụp Thẻ sinh viên hoặc bản khai có xác nhận của nhà trường hoặc giấy tờ khác chứng minh đang theo học tại các trường học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, trung học phổ thông hoặc học nghề.
Đối với con nuôi, con ngoài giá thú, con riêng thì ngoài các giấy tờ theo từng trường hợp nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm: bản chụp quyết định chứng nhận việc nuôi con nuôi, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của cơ quan nhà nước có thẩm quyền…
4. Nếu là vợ hoặc chồng: Bản chụp Chứng minh nhân dân; bản chụp sổ hộ khẩu (chứng minh được mối quan hệ vợ chồng) hoặc Bản chụp Giấy chứng nhận kết hôn.
Khi vợ hoặc chồng trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ khác chứng minh khả năng không thể lao động của người phụ thuộc như bản chụp Giấy xác nhận khuyết tật theo quy định của pháp luật về người khuyết tật đối với người khuyết tật không có khả năng lao động, bản chụp hồ sơ bệnh án trong trường hợp người mắc bệnh không có khả năng lao động (ví dụ: bệnh AIDS, ung thư, suy thận mãn,..).
5. Đối với trường hợp bố mẹ đẻ, cha vợ, mẹ vợ (hoặc cha chồng, mẹ chồng), cha dượng, mẹ kế, cha nuôi hợp pháp, mẹ nuôi hợp pháp: Bản chụp Chứng minh nhân dân, giấy tờ hợp pháp để xác định mối quan hệ của người phụ thuộc với người nộp thuế như bản chụp sổ hộ khẩu (nếu có cùng sổ hộ khẩu), giấy khai sinh, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Lưu ý: Nếu trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ chứng minh là người khuyết tật, không có khả năng lao động.
6. Các cá nhân khác không nơi nương tựa mà người nộp thuế đang phải trực tiếp nuôi dưỡng: Bản chụp Chứng minh nhân dân hoặc Giấy khai sinh; các giấy tờ hợp pháp để xác định trách nhiệm nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật.
Các giấy tờ hợp pháp là bất kỳ giấy tờ pháp lý nào xác định được mối quan hệ của người nộp thuế với người phụ thuộc như:
– Bản chụp các giấy tờ xác định nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật (nếu có).
– Nếu có cùng sổ hộ khẩu thì sẽ cần có ảnh chụp sổ hộ khẩu .
– Bản chụp ảnh đăng ký tạm trú của người phụ thuộc (nếu không cùng sổ hộ khẩu).
– Bản tự khai về việc người phụ thuộc đang sống cùng của người nộp thuế, có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người nộp thuế cư trú (theo mẫu 21a/XN-TNCN ban hành kèm theo Thông tư số 156/2013/TT-BTC).
Hướng dẫn thay đổi thông tin đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử
Khi nào doanh nghiệp cần hủy hóa đơn điện tử đã phát hành?
– Bản tự khai về việc người phụ thuộc hiện đang cư trú tại địa phương và không có ai nuôi dưỡng của người nộp thuế, có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người phụ thuộc đang cư trú (trường hợp không sống cùng) (theo mẫu 21b/XN-TNCN ban hành kèm theo Thông tư số 156/2013/TT-BTC).
Đối với người phụ thuộc trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên, hồ sơ chứng minh cần có thêm giấy tờ chứng minh không có khả năng lao động.